DROPDOWN MENU

Wednesday, April 09, 2014

9/2014 Palm Sunday

LALPAN A DUH A NI
(Matthaia  21: 8)

Lal Isua kha a damchhungin mipui vantlang zinga chawimawia a awm chhun chu Jerusalema Lal anga a luh ni kha a ni a. Lal a nihzia amah ngeiin a puanchhuak bawk a nih kha. A damlai chu sawi loh, kum 300 a liam hnu-ah chauh khan he ni, Tumkau Pathianni an lo serh \an a ni. Chuvangin Tumkau Pathianni hian Hnehna nena Jerusamlema luh ni an ti bawk \hin. Hemi hun laia Lal Isua rawngbawlna hi Jerusamlem khawpuiah a tlem zawk a, Vantlang hriata a luh awmchhun pawh a ni awm e. Amah ringtu leh zuitu, ringhlel zawng zawng nen lama chawimawia a awm hun a ni. 


He chawimawina hunah hian kan ram leh hnam, kan kohhranin a mamawhna zawnah hian Pathianin eng nge a duh tih ngaithla ila, keimahni-ah hian a duh leh mamawh engnge ni tih ngaihtuah ila. Tih tak emah chuan Kan chawimawi loh pawhin Ropui rapthlak, sawifiah sen loha ropui a ni asin. A fa, thisena hrin kan nih avang hian Amah chawimawi ve turin min phut a, lawm zawk tur kan ni.

Nangmah kha a duh che : I theihna zawng zawng leh thiamna, thinlung hi Pathianin a duh a ni. I chet ve hmasak a, i chawimawi hmasak a, i puanchhuah zet loh chuan i thinlungah a lalna a tarlang thei lo. Thlarau thianghlim huna kan chen ang hian i lantir loh chuan Thlarau hi \i tak a ni a, nangmahah a cheng thei lo. Kan thinlunga Lal ni turin duhthlanna kan siam tawh pawh a ni thei a. A langa chawimawina kan nunin kan tihlan hi a ngai a, a \ul hle a ni. 

Kristian ramah chawimawina kan hman dan ngaihtuah hian naupang kutah chauh kan dan em ni tih theih a ni a, Juda hnam zinga Sabengtung no hmaa a chuan a, tum hnah nena chawimawi a nih kha an hnam dan nen chuan a inhmeh hle  niin Pathian thuzir mi te chuan an sawi a. Mizo hnam mil hian kan kalpui a ngai tawh a, a sawt ber zawkin an hria a, an ngaipawimawh tawh a ni. Sunday zingkara kawngzawh  a, au rual hi a \ha e, kan sawi sel lo. Hei aia nasa zawka chawimawina lantir tur hian ngaihtuah a ni tawh em? Pawl hrang hrang, Kohhran hrang hrang hian hma an la tawh em?  Hnamdang hmuh theih leh thlir theih turin kan inbuatsaih ang a, Kan tunlai thiamna hmang hian kan puang chhuakin, kan chawimawina hi kan lantir  a hun tawh hle a ni.

Mizo hnam hi a duh : Chanchin \ha hril turin Mizo hnam tluka inrem kan awm lo. Khawi hmunah pawh kan pianzia leh thiamna, kan inzir theihna zia hian a rem em em a ni. Lal Isua hun laia ringhleltu leh Chawimawina lantir a, Isua Lal a nihzia puangchhuak a, lo lawmtu kha mipui tam tak an awm a. Thinlung lal atan an thlang lo nge, Khengbet rawh tia au zingah mi \henkhat chu an tel leh lawi si niin a a lang.

Kristian ramah hian Lal Isua lawm chu kan tam a, Khengbet tura au hreh leh miah si lo pawh kan tam tawhin a rinawm. Chung mite avang chuan kan hnam a mualpho fo a, kan rin Isua hi a mualpho phah \hin a ni. Hnam hmingchhiatna chu mimal leh Community, khawkhat mai hi hmingchhiat nan a tawk asin. Chung mite hmin a, hneh tur chuan keini hian mawh kan phur a ni.

A hnam anga chhuta Kristian tamna, A thuawih leh zawmtu tamna ramah hian chawimawia, faktu thinlung a duh a ni.
Kan ram hi a duh : Mizote hi Party lam ni lo, Pawl rilru avang ni lovin Mizo nationalism rilru-a reh thei ngai lo thinlung nei vek kan ni. Pathian zawn chhuah ram kan nih chhan pawh hi khawvel mithmuha chawimawi turin min duh a nih a rin theih chhan chu: Hmasanga kan lal te leh an sulhnu en ila, Kum 1750 daih tawha East India Company sumdawnna leh ral beihna atana Sai man, sai zawng khawm pawl Kheddar ho an lo luh khan Mizo lalten an ngai mawh a, 1850-a khapna thupek awih lova an lo luh khan Suakpuilala kha a thinrim hle a. Indo a hnai mai a nih kha. Chuti ang bawkin 1777 vela Sibuta ram chhunga  Mau sat duh lova Chittagong run tura thawkchhuak, Bengali hovin an ngam loh avanga Warren Hasting puihna an dil thu kan hria a, ram hi humhim a duh a ni. Sibuta tawlhkir chhan pawh an tam vang a ni. Alexandrapur run a, Marry Winchester man leh laklet cdan te thlir hian Chanchin \ha hril tkawng sah kuak a ni.  Mizoram hi Pathianin mamawhin duh lo sela, kan History hi Chanchin \ha hrilhna kawngah a tluang purh dawn em ni? Heti khawp hian hma kan sawn chak dawn em ni?

Heng zawng zawng tarlan a nih chhan chu Kan ram mawina leh danglamna, a chhunga thilawm (flora and fauna) avang te hian hnamdang hip a, chanchin \ha hrilh letna atan Pathian hian a duh niin ka ring thin. Chu chu kan chawimawi theihna a ni bawk. Kan ram mawina leh makna hi hrethiam lovin kan humhalh tlem bawk si a. Kohhran \halaite hian kan ram leh hnam humhalh hi kan tihturah kan dah ta lo em ni? Lal Isua chawimawia au, lam phur tak tak te hian kan ram chhiatna tura hna kan thawh leh chuan si loh chuan Ringtu ram chhia leh tlabal kan ni ang a. Krista hi chawimawiin a awm lo ang.

Mi pakhat, kristian pakhat kan ni a, Kohhran zawna chawimawi tak, Khawtlang \hatna tura tha thawh leh chawimawina lantir duh miah si lo hi a awm theih a. Chuti ang chu Lalpan a duh lo. Theih tawp pawhin rawngbawl ila, kan theihna hian a phak lo fo a. Keimahni ngawt hian kan chawimawi tawk thei lo pawh a ni thei. A ram, a hnam anga chawimawina hlan a, Kristian ram, ram tha, khawtlang nuam kan nih theih chuan kan Isua hi a ropui ang a. Chawimawiin a awm thei dawn a ni. Chu chu hnamdang zinga Lal a nihzia kan puan chhuah theihna kawng pawh a ni. Mahni leh Mahni intidam a, inchawimawi thei turin engkim a ti thei a. Mahse kan chet ve hi a phutin a beisei tlat a ni. Min duhna kan tihhlawhtlin hian chawimawina kan hlan let dawn a lo ni.

No comments:

Post a Comment